Yeni Ekonomi Programı 20 Eylül 2018 tarih 30541 sayılı 2. Mükerrer Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girdi. Bu programın Enflasyona ilişkin bölümünün Politika ve Tedbirler başlığı altında kira artışına ilişkin olarak yeni bir düzenlemeye yer verilmiştir:
“Kira artış oranına dair üst sınır, döviz kuru ve emtia fiyatlarındaki gelişmelere duyarlılığı yüksek olan üretici fiyatları yerine tüketici fiyatlarına göre belirlenecektir.”
Türk Borçlar Kanunun (“TBK”) 344. maddesinde kira artış oranında dikkate alınması gereken unsurlar açıkça belirtilmiştir. Özetle:“Taraflar yenilenen kira dönemlerinde, bir önceki kira yılında belirlenen Üretici Fiyat Endeksindeki (ÜFE) artış oranını geçmemek koşuluyla yeni dönem için anlaşma sağlayabilirler.”
Maddede de belirtildiği üzere, yapılacak kira bedelinin artışlarında ÜFE oranı üst limit olarak dikkate alınmakta idi. Bu yeni düzenlemeyle beraber 1 Ocak 2019 tarihi itibariyle kira bedeli artışlarında üst limit olarak Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) dikkate alınacaktır.
Yapılan yeni düzenlemede herhangi bir kira sözleşmesini kapsam dışında bırakacak istisna bir hüküm bulunmamakla beraber, 6217 sayılı Kanunun Geçici md. 2 hükmü gereği, TBK’da düzenlenen kira artışına ilişkin 344. madde 2020 yılına kadar işyeri kiraları açısından uygulanmayacaktır. Bu kanun maddesi gereği işyeri kiralarındaki kira artış oranının belirlenmesinde herhangi bir üst limit bulunmamakta, taraflar artışı serbestçe düzenleyebilmektedirler. Yeni Ekonomi Programı ile getirilen bu düzenleme de işyeri kiraları açısından uygulanmayacak olup işyerikira bedellerinin artışında serbest sistem 2020 yılına kadar uygulanmaya devam edecektir. Bununla beraber hatırlatmak gerekir ki, 12 Eylül 2018 tarih 85 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi uyarınca Türkiye’de yerleşik kişilerin taraf oldukları kira sözleşmelerinin bedellerini döviz cinsinden kararlaştırmaları mümkün değildir.
Özetle; bu tebliğ ile getirilen düzenleme sonucunda 1 Ocak 2019’a kadarki kira bedelinin artış oranında üst limit olarak ÜFE oranı dikkate alınacakken, sonraki tarihlerde belirlenecek kira bedelinin artışında TÜFE oranı belirleyici olacaktır.
Av. Aylin Tarlan Tüzemen
Stj. Ozan Parlak
EKİM 2018
Tarlan Avukatlık Bürosu Bloğu 