14 Eylül 2022 tarihi itibariyle ‘‘tr.’’ Uzantılı internet alan adlarına ilişkin işlemler Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (“BTK”) bünyesindeki TRABİS (.tr Ağ Bilgi Sistemi) tarafından gerçekleştirilmektedir.
*.tr uzantılı alan adlarının tahsisi için yapılacak başvurular belgeli ve belgesiz olmak üzere ikiye ayrılmaktadır:
1)Talep edilen belgelerin incelenmesi sonucu tahsis edilecek alan adları: gov.tr, edu,tr, bel.tr, k12.tr, av.tr, dr.tr, pol.tr, tsk.tr ve kep.tr
2)Belgesiz tahsis edilecek alan adları: com.tr, net.tr, org.tr, gen.tr, biz.tr, tv.tr, web.tr, info.tr, bbs.tr, tel.tr ve name.tr
olarak belirtilmiştir.
*Belgeli tahsis edilen alan adlarında bir inceleme yapılmaktayken belgesiz tahsis edilen alan adlarında bir inceleme yapılmamakta ve ‘ilk gelen alır’ prensibi uygulanmaktadır. İlk gelen alır prensibi, sisteme ilk ulaşan alan adı talebidir. Herhangi bir inceleme yapılmadan ilk başvuruyu gerçekleştiren kişiye alan adının tahsis edilmesi birçok uyuşmazlık doğurmaktadır.
*Bu uyuşmazlıkların giderilmesi için Uyuşmazlık Çözüm Mekanizması adı verilen sistem kurulmuştur.
UYUŞMAZLIK ÇÖZÜM MEKANİZMASI (UÇM)
*Uyuşmazlık Çözüm Mekanizması, Uyuşmazlık Çözüm Hizmet Sağlayıcıları (UÇHS) aracılığı ile gerçekleştirilmektedir.
*UÇHS’lerin kurulabilmesi için kurumların BTK’ya başvurmaları ve yapılan incelemeler sonucu gerekli şartların sağlandığının tespit edilmesi gerekmektedir. Daha sonra bu kurumlara BTK tarafından faaliyet belgesi verilir ve bu kurumlar BTK’nın internet sitesinde yayımlanır.
*Güncel olarak BTK’nın internet sitesinde yayımlanmış ve faaliyet gösteren iki adet UÇHS bulunmaktadır.
UÇHS’LERE BAŞVURU SÜRECİ
*UÇHS’lere başvuru için:
1-Uyuşmazlık konusu alan adının, sahip olunan ya da ticarette kullanılan marka, ticaret unvanı, işletme adı ya da diğer tanıtıcı işaretlerle benzer ya da aynı olması,
2-Alan adını tahsis ettiren tarafın bu alan adı ile ilgili yasal bir hakkı ya da bağlantısının olmaması ve
3- Bu alan adının alan adı sahibi tarafından kötü niyetle tahsis ettirilmesi veya kullanılması gerekmektedir.
*Yukarıdaki üç şartın birlikte sağlandığı iddiasında olan şikayet eden, uyuşmazlığın çözümü için UÇHS’lerden birini tercih ederek başvurusunu yapar.
*Şikayet eden başvuruda bulunduğu UÇHS’nin kendisine kesin bir karar bildirmesine kadar aynı hususta başka bir UÇHS’ye başvuruda bulunamaz.
*14 Eylül 2022 itibariyle alan adlarına ilişkin işlemler TRABİS tarafından gerçekleştiği için bu tarihten önce tahsis edilmiş veya yenilemesi bu tarihten önce gerçekleşmiş alan adlarına yönelik başvurular kabul edilmemektedir.
*Başvurunun kabulü ile uyuşmazlık konusu alan adı dondurulur.
UÇHS KARAR SÜRECİ
*Hakem veya hakem heyeti, ilgili mevzuat, içtihatlar (Türk hukuku yanı sıra WIPO içtihatları da dikkate alınmaktadır) ve yargı kararlarını da göz önüne alarak, şikayet edenin talebi doğrultusunda alan adlarının iptaline, şikayet edene devrine veya şikayet edenin talebinin reddine karar verir. Hakem kurulunun kararları basit çoğunlukla alınır, çekimser oy kullanılamaz.
*Hakem veya hakem heyeti bu kararı verirken yukarıda bahsedilen 3 kritere göre değerlendirme yapar. Ancak bu 3 kriterin birlikte sağlanması durumunda şikayet edene devir gerçekleşebilir.
*UÇHS, hakem veya hakemler tarafından kendisine iletilen kararı bir gün içinde BTK’ya, şikayetle ilgili taraflara ve ilgili Kayıt Kuruluşu’na bildirir ve internet sitesinde yayımlar.
*Bu süreçten sonra BTK bir kod üretir ve şikayet eden bu kod ile 30 gün içerisinde alan adının kendisine devrini gerçekleştirebilir.
Son olarak
*Hakem veya hakem heyetinin verdikleri kararlar, aksine yargı kararı alınmasına veya başka UÇHS’ler ile karar alınıncaya kadar bağlayıcıdır.
*Alternatif uyuşmazlık çözümü olması sebebiyle taraflar bu yolu seçmek zorunda değillerdir ve yargı yolu her zaman açıktır.
*Daha kısa sürede sonuçlanması ve daha az maliyetli olması sebebiyle ilgililer tarafından tercih edilmektedir.
*Güncel olarak 50 den fazla karar alınmış bulunmaktadır.
Stj. Av. Cemre Zeynep EROĞUZ
TARLAN- BAKSI AVUKATLIK BÜROSU
AV. AYLİN TARLAN- AV. DERYA BAKSI
Tarlan Avukatlık Bürosu Bloğu 